Instruktaż przeciwpożarowy to obok instruktażu bhp najważniejsze szkolenie z punktu widzenia bezpieczeństwa życia i zdrowia tak pracodawcy, jak i pracowników. Dlatego też każda zatrudniająca lub zatrudniona w danym zakładzie osoba musi zapoznać się z przepisami obowiązującymi w tej materii.
Szkolenie przeciwpożarowe jest zazwyczaj częścią ogólnego szkolenia, jakie przeprowadza się dla każdego nowego pracownika danej firmy. Większą część takiego szkolenia stanowi naturalnie nauka zadań, które będą wchodziły w zakres obowiązków zatrudnionej osoby. Jednak jego niezbędny segment musi stanowić także zapoznanie pracownika z przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej. Wymaganie to dotyczy każdego. Szkolenia przeciwpożarowe mogą być albo organizowane zbiorczo, dla większej grupy osób, albo indywidualnie. Ich przeprowadzaniem zajmuje się najczęściej technik lub inżynier pożarnictwa albo inspektor ochrony przeciwpożarowej. Słowem, ktoś, kto ukończył kurs uprawniający do przeprowadzania szkoleń w tym zakresie. Obowiązek zorganizowania szkoleń leży w gestii pracodawcy. Ponadto pracodawca, tak samo jak i pracownicy, musi znać wszystkie przepisy dotyczące ochrony przeciwpożarowej.
Szkolenie przeciwpożarowe nie jest jednak tym samym co ćwiczenia ewakuacji przeciwpożarowej. Te ostatnie są szczególnym środkiem bezpieczeństwa, który powinien być stosowany jedynie w określonych przez prawo przypadkach. W pozostałych sytuacjach nie ma potrzeby, aby pracownicy byli mu poddawani. Co decyduje więc o tym, czy dany pracodawca powinien przeprowadzić ćwiczenia ewakuacji przeciwpożarowej? Przede wszystkim charakter zarządzanego obiektu oraz liczba osób, jaka go użytkuje. I tak na przykład jeśli w danym budynku przebywa stale ponad pięćdziesiąt osób, to ćwiczenia ewakuacji przeciwpożarowej muszą się w nim odbywać co dwa lata. Szczególne zasady dotyczą obiektów, w których dochodzi do cyklicznej wymiany przynajmniej pięćdziesięciu użytkowników. Obiektami takimi są między innymi szkoły i akademiki. W tego typu budynkach ćwiczenia ewakuacji przeciwpożarowej powinny odbywać się każdego roku, z zastrzeżeniem, by nie było to później niż trzy miesiące po rozpoczęciu korzystania z obiektu przez jego nowych użytkowników (uczniów, lokatorów).